اظهارنامه ارزش افزوده از مهم‌ترین تعهدات مالیاتی کسب‌وکارها است که باید در پایان هر فصل، حداکثر تا ۱۵ روز، از طریق سامانه مربوطه تکمیل و ارسال شود. این نوع مالیات به‌صورت غیرمستقیم و مرحله‌ای از تولید تا مصرف نهایی محاسبه می‌شود، به‌گونه‌ای که در هر مرحله، فروشنده مالیات دریافتی از مشتری را به سازمان امور مالیاتی منتقل می‌کند. این اظهارنامه نشان‌دهنده میزان مالیات دریافتی و پرداختی کسب‌وکار در یک دوره مشخص است و مبنای صدور فیش نهایی مالیاتی قرار می‌گیرد. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، همراه ما باشید.

مهلت قانونی ارسال اظهارنامه ارزش افزوده

مطابق قوانین مالیاتی، کلیه مودیان مشمول نظام مالیات بر ارزش افزوده موظف هستند که این اظهارنامه خود را در پایان هر فصل تکمیل و ارسال کنند. مهلت تعیین‌شده برای این فرآیند، ۱۵ روز پس از پایان فصل است. به عبارت دیگر، این سند باید هر سه ماه یک‌بار و در بازه‌ای مشخص به سازمان امور مالیاتی ارائه شود.

در صورت عدم ارسال آن در مهلت قانونی، علاوه بر مالیات تعیین‌شده، جریمه دیرکرد نیز برای مودیان لحاظ خواهد شد. بنابراین، ثبت به‌موقع اطلاعات مربوط به خرید، فروش، واردات و صادرات، چه مشمول مالیات باشند چه نباشند، در اظهارنامه الزامی است.

لازم به ذکر است که طبق قانون موقت مالیات بر ارزش افزوده، مهلت ارائه این سند ۱۵ روز بوده و طبق قانون دائمی، این زمان می‌تواند تا یک ماه نیز تمدید شود. ثبت این اطلاعات به‌صورت الکترونیکی انجام شده و امکان انجام آن در هر ساعت از شبانه‌روز فراهم است.

مدارک لازم برای تهیه و ارسال اظهارنامه ارزش افزوده

برای تکمیل و ارسال دقیق این اظهارنامه، لازم است مجموعه‌ای از مدارک و مستندات مالی و حسابداری را پیش از ورود به سامانه آماده داشته باشید. فراهم بودن این اسناد، از بروز خطا در ثبت اطلاعات و تأخیر در ارسال جلوگیری خواهد کرد. مهم‌ترین مدارک مورد نیاز شامل موارد زیر هستند.

• گواهی ثبت‌نام در سامانه مالیات بر ارزش افزوده
• کلیه صورتحساب‌های مربوط به خرید و فروش کالا یا ارائه خدمات
• دفاتر قانونی شرکت شامل دفتر روزنامه و کل
• نسخه‌های تأییدشده از اظهارنامه‌های ارزش افزوده قبلی
• رسیدهای پرداخت مالیات و عوارض ارزش افزوده
• اسناد اعلامیه‌های بدهی یا بستانکاری صادرشده برای شرکت
• گزارش عملکرد صندوق فروشگاهی
• مدارک گمرکی مربوط به واردات یا صادرات کالا
• اسناد حمل‌ونقل و بیمه کالا
• مستندات مربوط به کلیه معاملات تجاری شرکت

با آماده‌سازی این مدارک و ورود صحیح اطلاعات به سامانه، فرآیند ارسال اظهارنامه ارزش افزوده به‌صورت الکترونیکی بدون چالش انجام خواهد شد. پیشنهاد می‌شود که تمامی مستندات را طبقه‌بندی‌شده و به‌روز نگه دارید تا در صورت نیاز به بررسی‌های بعدی، به‌راحتی قابل دسترسی باشند.

راهنمای ارسال اظهارنامه ارزش افزوده

ارسال اظهارنامه رسمی مالیات بر ارزش افزوده به‌صورت الکترونیکی، از مهم‌ترین وظایف مودیان مشمول این نظام مالیاتی است. اگر پیش از این، در سامانه ثبت‌نام کرده‌اید و نام کاربری و رمز عبور خود را در اختیار دارید، می‌توانید با دنبال کردن مراحل زیر، این سند خود را در موعد مقرر تکمیل و ارسال کنید.

۱. ورود به سامانه اظهارنامه ارزش افزوده

ابتدا وارد نشانی رسمی سامانه مالیات بر ارزش افزوده به آدرسwww.evat.ir شوید. پس از وارد کردن نام کاربری، رمز عبور و کد امنیتی، روی گزینه «ورود به سامانه» کلیک کنید تا به حساب کاربری خود دسترسی داشته باشید.

۲. انتخاب نوع اظهارنامه

در این مرحله، باید نوع اظهارنامه خود را بر اساس فعالیت‌های اقتصادی شرکت (مانند عادی، سوخت، دخانیات، آلایندگی و…) انتخاب کنید.

۳. تعیین سال و دوره مالی

با انتخاب سال عملکرد مالی و دوره مربوطه (فصلی)، وارد مرحله بعد می‌شوید تا اطلاعات مالی خود را ثبت کنید.

۴. تکمیل اطلاعات هویتی و مالی

اطلاعات این بخش در چند قسمت زیر ثبت می‌شوند.

• مشخصات شناسایی مودی (نام، شناسه ملی، کد اقتصادی و موارد دیگر)
• اطلاعات مربوط به فروش داخلی و صادرات
• اطلاعات خرید داخلی و واردات کالا و خدمات

۵. محاسبه مالیات و عوارض

پس از وارد کردن اطلاعات مالی، سامانه به‌طور خودکار میزان مالیات و عوارض ارزش افزوده را محاسبه کرده و مبلغ قابل پرداخت یا قابل استرداد را نمایش می‌دهد.

۶. بررسی و انتخاب وضعیت مانده حساب

اگر در دوره گذشته پرداختی اضافی داشته‌اید، می‌توانید با انتخاب گزینه مناسب (مثلاً انتقال به دوره بعد، درخواست استرداد و موارد مشابه دیگر) وضعیت این مانده را مشخص کنید.

۷. تأیید نهایی و دریافت کد رهگیری

پس از مرور نهایی اطلاعات و اطمینان از صحت آن‌ها، اظهارنامه را ارسال کنید. در پایان، یک کد رهگیری به شما ارائه می‌شود که نشان‌دهنده ثبت موفق اظهارنامه است. این کد را برای پیگیری‌های بعدی نزد خود نگه دارید.

شرایط ویرایش و اصلاح اظهارنامه ارزش افزوده

در فرآیند تهیه و ارسال این سند ارزش افزوده، ممکن است برخی از اطلاعات به ‌اشتباه ثبت شوند. خوشبختانه سازمان امور مالیاتی برای اصلاح این نوع خطاها، امکان ویرایش را در مدت زمان مشخصی فراهم کرده است؛ بااین‌حال، این موضوع نیز تحت ضوابط خاصی قابل اجرا خواهد بود.

طبق قوانین موجود، مودیان می‌توانند تا ۱۵ روز پس از پایان هر فصل نسبت به ارسال اظهارنامه خود اقدام کنند. در همین بازه زمانی، اگر اشتباهی در اطلاعات واردشده وجود داشته باشد، امکان اصلاح آن وجود دارد. در این مدت، حداکثر سه مرتبه مجاز به ویرایش آن خواهید بود. این تعداد دفعات برای جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی در نظر گرفته شده است.

پس از اتمام مهلت ۱۵ روزه، اظهارنامه ارسال‌شده قطعی تلقی شده و به‌عنوان «اظهارنامه الحاقی» در صورت اصلاحات مجدد، مورد پذیرش قرار می‌گیرد. در این حالت، امکان اصلاح وجود دارد، اما شرایط متفاوت‌تری داشته و ممکن است شامل پرداخت جریمه شود.

جریمه عدم ارسال اظهارنامه ارزش افزوده

مودیان مالیاتی اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی موظف ‌هستند که در زمان مقرر، این سند مالیاتی خود را از طریق سامانه مربوطه به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند. در صورت عدم ارسال در مهلت تعیین‌شده، جریمه‌ای برای آن‌ها در نظر گرفته می‌شود که طبق قانون قابل بخشش نیست.

حتی درصورتی‌که مودی در یک دوره مالی فعالیتی نداشته باشد، باید اظهارنامه سفید ارسال کند. عدم ارائه آن به هر دلیلی، مشمول جریمه خواهد بود. از جمله مواردی که موجب جریمه می‌شوند عبارتند از:

• عدم ثبت‌نام در سامانه مالیات بر ارزش افزوده
• ارسال نکردن صورتحساب رسمی
• اشتباه در درج مبلغ کالا یا خدمات
• ناقص بودن اطلاعات فاکتور
• پرداخت نکردن کامل مالیات یا عدم تسویه در موعد مقرر

نتیجه‌گیری

اظهارنامه ارزش افزوده نه‌تنها یک الزام قانونی، بلکه نشانه‌ای از نظم و شفافیت مالی در کسب‌وکار شما است. تأخیر یا خطا در ارسال آن، هزینه‌بر و گاه غیرقابل جبران خواهد بود. جهت تماس برای ثبت اظهارنامه و ثبت دقیق و بدون دردسر آن، با تیم متخصص تکس یار در ارتباط باشید تا در سریع‌ترین زمان ممکن این فرآیند به‌صورت اصولی انجام شود.

سؤالات متداول

اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده را هر چند وقت یک‌بار باید ارسال کرد؟

اظهارنامه ارزش افزوده باید در پایان هر فصل و حداکثر تا ۱۵ روز پس از آن، از طریق سامانه رسمی سازمان امور مالیاتی ارسال شود. یعنی هر سال، چهار اظهارنامه باید تکمیل و ارسال شود.

اگر شرکتی در یک فصل فعالیت مالی نداشته باشد، باز هم باید اظهارنامه ارسال کند؟

بله، حتی در صورت نداشتن فعالیت اقتصادی، شرکت یا فرد مشمول باید «اظهارنامه سفید» ارسال کند تا از جریمه عدم ارسال جلوگیری شود.

جریمه عدم ارسال اظهارنامه ارزش افزوده چقدر است؟

بر اساس قانون، جریمه عدم ارسال اظهارنامه برابر با ۵۰ درصد مالیات متعلقه همان دوره بوده و این جریمه غیرقابل بخشش است.